Nederlandstalige veldgids voor bergbloemen in Noord-Spanje

 Botanische excursie naar de Coriscao

Deze veldgids is speciaal geschreven voor Nederlanders die van Spaanse bergbloemen willen genieten. Het beschrijft 79 wilde bergbloemen die kunnen worden waargenomen op de relatief makkelijke bergroute naar de top van de Coriscao, gelegen in het central deel van het Cantabrisch Gebergte. Het beschrijft vrijwel alle planten die bloeien in juli en begin augustus, hetgeen een juiste determinatie sterk vereenvoudigt. Niet alleen de bloemen maar ook het omliggende landschap is zeer de moeite waard. 

Hoeveel buitenlandse botanische excursies hebben een Nederlandstalige onderbouwing van maar liefst 157 bladzijden? Deze gids is te koop op Amazon.

LEES VERDER EN GENIET VAN DE FOTO´S

De top van de Coriscao in juni, wanneer er nog steeds enige sneeuw ligt.

Waar bevindt deze route zich nu precies?

De Coriscao ligt op de grens van Leon en Cantabrië en is aangegeven op onderstaande kaart, binnenin de witte rechthoek met rode rand. De drie dichtstbijzijnde grote steden zijn León, Santander en Oviedo, elk met een eigen luchthaven. Er zijn ook luchthavens in Bilbao en Valladolid en natuurlijk in Madrid. 

 

De route begint in het Nationale Park van de Picos de Europa, om zich na ongeveer 1,5 km voort te zetten in het Regionale Park van Riaño en Mampodre. De toegang is gratis, maar in beide parken komt de bescherming van de natuur op eerste plaats. Het is daarom verboden om planten uit te trekken of er gedeelten van af te breken, zelfs niet om ze met een vergrootglas te bestuderen. Een goed alternatief ter determinatie is de macrofotografie, waarbij men met behulp van een digitale camera zelfs het kleinste detail ter plaatse kan bestuderen.
Om dezelfde reden wordt op de determinatiepagina’s ook geen eigenschappen van de wortels besproken.

De vergezichten van de deze excursie zijn ronduit bijzonder. Juist  vanwege dit uitzicht wordt de top van de Coriscao het "Balkon van de Picos de Europa" genoemd. De Picos de Europa is een ongenaakbaar kalkmassief gelegen aan de overkant van het dal van de Liebana, op enkele kilometers naar het noorden.

Gedeeltelijk uitzicht op de Picos de Europa.

Grote botanische rijkdom

In het noorden van Spanje ontmoet het oceanische klimaat van de kuststtreken het mediterrane klimaat van het binnenland, terwijl er rondom de hoge toppen van het Cantabrische Gebergte een bergklimaat heerst. Het resultaat is een botanische rijkdom met duizenden plantensoorten, b.v. alleen al in Baskenland heeft men rond de 3500 soorten beschreven.  Een ander voorbeeld is het relatief kleine Nationale Park van de Picos de Europa, waar onderzoekers de aanwezigheid van bijna 1600 verschillende planten hebben kunnen verifiëren. Niet alleen het aantal maar ook de diversiteit is enorm, van subtropische varens aan de kust tot alpiene planten boven de 2000 meter.

Een gids die het determineren makkelijk maakt

Het doel van deze veldgids is te helpen met het thuisbrengen van vrijwel alle wilde bloemen die op deze excursie kunnen worden waargenomen. Uit ervaring ken ik die soms knagende twijfel of de uiteindelijke determinatie wel voor honderd procent juist is. Ik heb geprobeerd om de gebruiker van deze gids dit gevoel zoveel mogelijk te besparen d.m.v. de volgende opzet:

• Deze gids toont vrijwel alle wilde bloemen die ontdekt kunnen worden tijdens deze botanische excursie in juli of begin augustus.
• Iedere soort heeft een bijbehorende determineerpagina, met zowel geschreven informatie als een gedetailleerde foto van de bloem. De foto alleen is  waarschijnlijk al genoeg om de meeste soorten direct te herkennen.
• Op de snelle determineerpagina's wordt elke plant weergegeven door een kleinere afbeelding en een link naar de bijbehorende determineerpagina. De foto's zijn gerangschikt op kleur, zodat gelijkende bloemen vlak bij elkaar staan.
• Voor de overzichtelijkheid is de excursie onderverdeeld in 4 korte etappes en 4 botanisch interesante tussenstops.
• De soorten worden behandeld in dezelfde volgorde als waarin ze voor het eerst in het veld werden waargenomen. Vaak is een beschreven plant ook verderop in de route te vinden.
• Deze gids telt een grote hoeveelheid in rood aangegeven links, zodat alle delen gemakkelijk en snel te bereiken zijn.
• Een korte beschrijving en foto´s van de vier meest voorkomene botanische families op deze route.
• Een verklarende woordenlijst van de botanische termen.

Twee voorbeelden van een determinatiepagina

 Scheuchzer´s klokje

Algemene kenmerken:

Algemene verschijning: rechtopstaande plant met een fragiel uiterlijk en de bloemen hebben de typische en onmiskenbare vorm van de meeste klokjes.

Planthoogte: tot 35 cm.

Onderscheidende kenmerken (ter onderscheid van Campanula cantabrica) *¹:

Bloemknoppen: naar beneden hangend (C. cantabrica: rechtopstaande knoppen).
Bloemen: diameter tot 2 cm (C. cantabrica: diameter tot 14 mm).

Habitat: bergweiden en stenig terrein.
Verspreiding: bergen van Zuid-Europa.

Silene ciliata         (Gewimperde silene)

Algemene kenmerken:

Algemene verschijning: de bloemen met een enigzins opgeblazen kelk en ingesnede kroonbladen zijn goed te herkennen.

Planthoogte: tot ongeveer 25 cm.

Onderscheidende kenmerken:
Bloeiwijze: een steel met in het algemeen 2 of 3 bloemen bovenaan.
Bladeren: met haartjes.
Kelk (calyx): een beetje opgeblazen en met paarse, behaarde nerven.

Habitat: bergweiden.
Verspreiding: Iberisch schiereiland en Zuid-Frankrijk.

Opmerking: deze plant heeft geen Nederlandse naam. Het geslacht Silene is algemeen bekend als silene en het wetenschappelijke epitheton ciliata betekent gewimperd.

De naam gewimperde blaassilene wordt gebruikt voor Silene fimbriata.